Yerleşik Yabancı
Raşit Gökçeli
Ağustos 2007
Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi’ne Ankara Şubesi’nden nakil yolu ile geldim.
Sanırım 1980 askeri darbesi sonralarında.
İstanbul Şubesi içerisinde de Ankara’da olduğu gibi aktif olarak çalışmalarımı o tarihten bu yana sürdürdüm.
Zaman zaman Denetim, zaman zaman Yönetim kurullarında görev aldım. Hatta 1988 döneminde kısa bir süre İstanbul Şube sekreterliği görevini de –şekli de olsa- yürüttüm.
Ancak İstanbul Şube bünyesi içerisindeki çalışmalarım arasında en fazla içime sineni “Bilgisayar Mesleki Bilimsel Çalışma Kurulu” kurucuları arasındaki çabalarım oldu.
Daha sonraları Meslek Odası içerisinde Mesleki Bilimsel Çalışma Kurulları’nın özgün bir statüye kavuşmaları doğrultusunda da çaba sarf ettim.
En son 2006 – 2008 dönemi çalışmalarının mevcut üye potansiyelinin azami katılımı ile gerçekleştirilebilmesi yönünde çabalarım oldu.
Mimarlar Odası genelinde de benzer çabalar sürdürmekle birlikte bilindiği üzere Ankara ile İstanbul Şubeleri arasında yeterli uyum sağlanamaması üzerine umduğum sonuçlara ulaşamadığım kanaatine ulaştım.
İstanbul Şubesi’ne dönecek olursak 2006 şubatından bu yana geçen on dokuz aylık süre sonucunda çalışmalardaki gayret, fedakarlık ve iyi niyete karşın esasa ait bazı kaygılarımın çoğaldı.
Bu konuda geçtiğimiz nisan ayında kalem aldığım fakat bir süreliğine daha beklettiğim yazıyı ekte sunuyorum. (ek1)
İstanbul Şube’si ile ilgili tasalarımı özetleyecek olursam, bunlar temelde:
- Danışma Kurulu demokrasisi pratiğinden uzaklaşılması,
-Oda ile üye ilişkilerinin yayın, komisyon, kokteyl ve benzeri uygulamalara karşın insani temas temelinde giderek kopuklaşması, (İstanbul Şubesi’nin mekan edinmesi ile ilgili çabaların – şubenin maddi olanaklarının müsait olmasına karşın- sonuçlandırılamaması),
-Mimarlık öğrencilerinin mesleki hakları konusunda yeterli mücadele verilmemesi. (Bu alanda “Bir Rüya Bitti” temalı öğrenci etkinliği ibret verici uyarılar içermektedir).
-Oda bünyesinde “mimar yönetici kastının” oluşması. Bu konuda da tüzük değişikliğine gidilerek Oda bünyesinde kişisel yönetim sürelerinin azami iki dönem ile sınırlandırılması gerektiğini düşünmekteyim.
-Mimarlar Odası’nın “Mimarlık Toplum Hizmetinde” temel ilkesinden oportünist (çıkarcı) seçim kaygıları ile İstanbul Şubesi Yönetimi olarak giderek uzaklaşılması,
-Ve en önemlisi Mimarlar Odası içerisinde toplumsal sorunlara duyarlı üyelerin “birlikteliği” alanında ciddi tehlike çanlarının çalmaya başlamasıdır.
Söz konusu tasalar bulunduğumuz aşamada beni vicdani bir tercih ile karşı karşıya getirmiştir.
-Ya olumsuz bulduğum bir durumun manevi sorumluluğunu, bana güven duyan kişileri durumdan haberdar etmemek sureti ile üstlenmek,
-Ya da “Mimarlar Odası Toplum Hizmetinde” ülküsünü sağlamak için elzem bulduğum Mimarlar Odası’nın ilerici üyeleri arasındaki birlikteliğe zarar verebilecek edimlerin içerisine istemeden de olsa zorunlu olarak bulaşmak.
Ömrümün bu aşamasında böylesi bir vicdani sorumluluğu üstlenme taraftarı değilim.
Açıklamaya çalıştığım nedenlerden ötürü Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi içerisindeki varlığımın kendime ve sıraladığım vicdani ilkelere zarar vereceği düşüncesi içerisindeyim.
“Yerleşik Yabancı” olarak İstanbul Şubesi içerisinde artık faaliyet sürdürmemin anlamı kalmadığı düşüncesi ile naklimin Ankara Şubesi’ne alınması için gerekli başvuruyu yaptım.
Durumu ilgililerin bilgisine sunuyorum.
Raşit Gökçeli (3034)
Ek(1) : Raşit Gökçeli, “TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi 2006 – 2008 Çalışma Dönemi Değerlendirmesi ve En Geniş Katılımın Seferber Edilmesini Amaçlayan Karar Önerileri”, nisan 2007.
TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi
2006 – 2008 Çalışma Dönemi Değerlendirmesi
ve
En Geniş Katılımın Seferber Edilmesini Amaçlayan Karar Önerileri
Raşit Gökçeli
(nisan 2007)
2006 yılı şubatında 39. dönem İstanbul Büyükkent Şube Yönetimine dönem çalışmalarına en geniş katılımın seferber edilmesi amacı ile ortak bir yönetim listesi altında talip olundu ve genel kurulun oyları ile 39. dönem İstanbul Büyükkent Şube Yönetimi göreve geldi.
Mimarlık mesleğinin karşı karşıya bulunduğu sorunlar bu dönemde hiçbir zamanda olmadığı kadar can alıcı idi.
Mesleğin uygulanmasında mimarların konumlarını sorgulayan iç ve dış koşullar, İstanbul’un bir metropol olarak geleceğinin uluslar arası sermayenin vahşi rant taleplerine feda edilmesine yol açan yasal dönüşümlerin gün be gün gerçekleştiği bir ortamda “Toplum Hizmetinde Mimarlık” ilkesine bağlı kalarak yürütülen elli yıllık meslek Odası çalışmaları İstanbul Büyükkent Şubesi olarak Odaya katkı koyan mimarların en geniş katılımı sağlanarak üstlenildi.
Bu amaçla bir yandan Mimarlar Odası’nın “Mimarlık Politikaları” kamu oyu nezdinde alenileştirilirken öte yandan İstanbul Şubesi gerek Oda genelinde gerekse İstanbul özelinde belli başlı çalışma akslarını çalışma programı bünyesinde üstlendi.
İstanbul Büyükkent Şubesi’nin üstlendiği belli başlı çalışma aksları ve üyelerin aktif katılımlarını içeren faaliyetler şunlardı:
-Mesleki Denetim Uygulamaları
-Sürekli Mesleki Gelişim
-Çevre Etki Değerlendirme
-Kentsel Dönüşüm
-İstanbul Metropoliten Planlaması ile ilgili gelişmeler
-Yapı Malzemeleri Komitesinin Yürüttüğü fuar, katalog, bilimsel kongre yayın ve benzeri eylemler
-EKA (Eğitim Kültür Araştırma) MBÇK çalışmaları
-Bilgisayar MBÇK çalışmaları
-TMMOB ile ortak çalışmalar; İstanbul İKK sekreterliğinin TMMOB İstanbul Büyükkent Şubesi tarafından üstlenilmesi
-Gayrımenkul Değerlendirme uzmanlığı alanında İstanbul Büyükkent Şubesi üyelerinin bir bölümünün İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Bölümü ile ortaklaşa yürütülen eğitim programı çerçevesinde koydukları katkılar
-Yayın faaliyetleri (süreli dergiler, bülten, kitap yayınları)
-Öğrenciler ile ilişkiler. İstanbul Büyükkent Şubesi bünyesi içerisinde Öğrenci Komisyonunun oluşturulması
-Mimarlık Vakfı İktisadi İşletmesi ile oluşturulan ortak çalışma düzeni
-Oda’nın merkezi düzeydeki çalışmalarının; İstanbul üyesi MYK üyeleri, Oda Merkezi tarafından oluşturulan komitelerde görev alan İstanbul üyeleri, İstanbul Danışma Kurulunun Merkez Danışma Kurulları çalışmalarına koyduğu katkılar,
-İstanbul Büyükkent Şube üyelerinin başta Dış İlişkiler, Bilişim ve Sürekli Mesleki Gelişim Komite ya da bilimsel kurulları olmak üzere çeşitli Merkez komitelerine koydukları katkılar
-İstanbul Şubesi’nin kalıcı bir mekana kavuşması için İstanbul Büyükkent Şube’si tarafından kurulan “Bina Komisyonun” yürüttüğü çalışmalar
-İstanbul Şubesi tarafından yürütülen çeşitli çalışmalar çerçevesinde 250 ye yakın üyenin tam zamanlı olmasa bile kısmi zamanlı ve süreklilik gösteren katkıları.
Bütün bunların dışında;
-İstanbul Şube üyesi Aydın Ufuk Yücel’in DOKU programı çerçevesinde gerek Oda’nın rutin işleyişi gerekse Mesleki Denetim, Sürekli Mesleki Gelişim alanlarında ortaya koyduğu teknik destek;
-İstanbul Büyükkent Şube toplantıları ile Büyükkent BKBT toplantılarına çok sayıda üyenin toplantıları düzenli biçimde izleyerek aktif bir biçimde katkı koymaları da anılmaya değen bir gelişme oldu.
Anılan tüm faaliyetler ile ilgili kimi aksaklık ve sorunları dış ve iç kaynaklı olarak ikiye ayıracak olursak :
Dış kaynaklı sorunlar meslek uygulamaları ile ilgili gelişmelerden kaynaklanmaktadır.
Bunlar belli başlı olarak (Avrupa Birliği) AB'nin 2005/36/EC sayılı mesleki yeterliklerin tanınmasına ilişkin direktifi 7 Eylül 2005 tarihinde kabul edilmiş ve 30 Eylül 2005 tarihli AB Resmi Gazetesinde yayımlanan direktifi sonucunda gündeme gelen mesleki Yeterliklerin Düzenlenmesi ve Tanınması Hakkında Kanun Tasarısı Taslağı ile gündeme gelen ve mesleğin uygulanmasını özellikle genç mimarlar için son derece güçleştiren gelişmeler ve örneğin bilirkişilik,, iş güvenliği, ya da proje yönetimi v.b. meslek ile ilgili birçok alandan mimarların diğer disiplin mensupları ya da yeni oluşturulan meslek grupları tarafından tasfiye edilmeleridir. Sermaye Piyasası Kurulu tarafından örgütlenen Değerlendirme Uzmanlığı, yeni kabul edilen Mortgage yasası dolayısı ile oldukça geniş yeni iş alanları açmasına karşın sınavlardaki başarı oranı yüzde dörtler mertebesindedir. Mimar kökenlilerin ise söz konusu yüzde dört içerisindeki oranı ise meçhuldür. Yapı Denetimi alanında sorunlar vardır. Öte yandan Meslek Odamızın gelirlerinin yüzde yetmişinden fazlasını oluşturan Mesleki Denetimin bugünkü koşullar altında ne kadar sürdürülebileceği belli değildir. Mesleki Sorumluluk Sigortasını temel alan ve üye sicil siteminin sağlıklı bir biçimde işleyişine dayanan mekanizmaların bir an önce Mimarlar Odası içerisinde kurulması gerekmektedir. TMMOB Yasası, TMMOB ve Mimarlar Odası Yönetmeliklerinde açıkça yer almasına karşın “iştiraklerden” doğan gelirler ile ilgili bir gelişme söz konusu değildir. Başka bir deyişle makine Mühendisleri odası ve birçok Meslek Odamızın kurdukları, mesleğin uygulanmasında yararlı, gelir getirici “döner sermaye” niteliğindeki (örneğin malzeme laboratuarları vb.) yapılaşmalar Mimarlar Odası’nda bir türlü gündeme gelememektedir.
İç kaynaklı yani Mimarlar Odası’nın iç işleyişi ve bu arada özellikle İstanbul Büyükkent Şubesi Yönetim tarzı ve anlayışı ile ilgili ayrıntılı bir değerlendirme ve muhasebeye gelecek olur isek:
Mimarlar Odası içerisindeki nitelikli insan gücünden en verimli biçimde yararlanmak ve programatik hedefleri gerçekleştirmek üzere ortaya konan “tüm güçlerin bir araya getirilerek ortak bir çalışma yürütmesi hedefi ile 2006 şubatında İstanbul Büyükkent Şube özelinde kimi zorluklar aşılarak ortak bir yönetim listesi gerçekleştirilmiştir. Her ne kadar söz konusu birliktelik diğer şubelere özellikle Ankara Şubesine de yayılmaya çalışılmış ise bu başarılamamıştır.
Bu durumun faturasını gözlemlenen kimi iyi niyet eksikliklerine fatura etmek yerine biz grup olarak İstanbul Büyükkent Şubesi ile bütünleşmeyi, Şube faaliyetleri içerisinde aktif görev üstlenmeyi ve zaman içerisinde birbirine güvenen, dayanışma içerisinde olan giderek ortak ilkeler etrafında toparlanan homojen bir kadro oluşturmayı hedefledik.
İki yıllık İstanbul Büyükkent Şube Faaliyetlerine en geniş katkıyı koymaya çalıştık. Dahası İstanbul Büyükkent Şubesi içerisindeki toparlanma ve birlikteliğin iki yıl geçtikten sonra da Oda genelindeki toparlanmaya “kılavuzluk” etmesi yönündeki öngörümüzü giderek daha da açık bir biçimde beyan etmeye başladık.
Dolayısı ile 2006 – 2008 dönemi İstanbul Büyükkent Şubesi çoğunluk kanadını aslında bir yönetim için “güç”, “fırsat” oluşturan çok anlamlı bir ikilem ile karşı karşıya bıraktık.
İstanbul Büyükkent Şube yönetimi çoğunluk kanadı kendisine uzun yıllar sonucunda kenetlenen grup ile oda’nın “toplum hizmetinde mimarlık” anlayışı çerçevesinde samimi bir bütünleşme içerisine girerek Oda genelinde konumunu güçlendirmeyi seçmek ya da yanıbaşındaki insangücü potansiyelini ihmal ederek farklı güçler ile ittifak arayışı arasında bir tercihte bulunacaktı.
Hal böyle iken fiiliyatta neler yaşandığına gelecek olursak:
-Sözü edilen çalışmalar içerisinde konan katkılar İstanbul Şube Yönetim Kurulu’nca layıkı ile değerlendirilemedi.
-Yönetim Kurulları gündemleri kimseye danışmadan ve genellikle rutin konular etrafında oluşturuldu.
-Bütünleşme çabaları yönünde İstanbul Şube’si ağırlığını koyamadı. Oda Merkezi’nin kimi üyeleri dışlayıcı tutumları (komitelere almama, komiteleri çalıştırmama) karşısında Merkez katında ağırlık koyamadı.
-İKK çalışmalarında elde edilen olumlu sonuçlara karşın İKK sorumluları maddi ve manevi açıdan yeterince desteklenmedi.
-Sürekli Mesleki Gelişim sorumluluğunu üstlenen üyelerin motivasyonu zaman zaman kırıldı.
-Öğrenci Komitesi’nin çalışmaları yerince desteklenmedi. Öğrencilerin yetkin mühendislik, GATS uygulamalarını irdeleyen, “GATS ve AB Uyum Sürecinde Meslekler Nereye ?” konulu etkinliklerinin yer alacağı YTU salonunun rezervasyonu öğrencilere haber verilmeden iptal edildi.
-İstanbul Şubesi için bir güç oluşturan “DOKU” programı müellifinin Şubemiz üyesi olması fırsatı yeterince değerlendirilmedi. Dahası Söz konusu üyemize karşı yürütülen kimi maksatlı yıpratma faaliyetleri karşısında İstanbul şubesi olarak gerekli tepki gösterilmedi. Talep edildiği halde istenen değerlendirme yazıları Şube tarafından bir türlü kaleme alınmadı.
-Mesleki Bilimsel Çalışma Kurulları, özelikle Bilgisayar MBÇK’sı üvey evlat muamelesi gördü. Konu ile ilgili uyarıda bulunan bir grup üyemize İstanbul Büyükkent Şube Yönetim Kurulu sekreteri bazı üyelerin ismini vermek sureti ile “kırıcı” ifadeler kullandı.
-Dönem içerisinde önemli bir faaliyet oluşturabilecek “İstanbul Büyükkent Şubesi” için bina arama faaliyetleri önceleri şeffaf olmayan bir biçimde yürütüldü. Uyarı yazıları üzerine “Bina edinmek” amacı ile oluşturulan komisyon etkili bir biçimde çalıştırılmadı.
-İstanbul Büyükkent Şube Yönetim Kurulları’nın disiplinli bir biçimde izlenmesine karşın bir keresinde izleyicilere kapalı toplantı yapılacağı duyurularak katılım engellendi. Oysa kapalı toplantı yapılmadığı Mimar Sinan Üniversitesi’nde yemek yenildiği ortaya çıkınca haliyle birçok üye kendilerini dışlanmış ve aşağılanmış hissetti.
-İstanbul Şube lokali ile ilgili hiçbir gelişme sağlanamadı. Üyelerin Şube ile teması katıldıkları tanıtım toplantıları, çalışmalar ya da kokteyller ile sınırlı tutuldu.,
İstanbul Büyükkent Şubesi 2006 – 2008 faaliyet döneminin ortasında bulunmaktayız. Henüz hiçbir şey için zaman geç değildir.
Yukarıda belirtilen veriler ışığında gelişmeleri fırsata dönüştürmek, önce İstanbul engelinde sonra da Oda bütününde üyelerimizin oluşturduğu nitelikli insangücünü birleştirmek misyonu halen İstanbul Büyükkent Şube Yönetim Kurulu’nun önünde tarihi bir fırsat olarak durmaktadır.
Bu bir tercihtir ve tercihte bulunanları yüceltecektir.
Yukarıda belirtilen nedenlerle İstanbul Büyükkent Şube Yönetim Kurulu’nun aşağıdaki kararları almasını öneririm:
Karar Önerileri
1-İstanbul Büyükkent Şubesi Yöneticilerinin ve aktif katkı koyan üyelerinin İstanbul Büyükkent Şubesi’nin 2006 – 2008 dönemi birinci yılının değerlendirildiği bir deklarasyonun kaleme alınması; Bu deklarasyonda ilkelerimize, dönemin önemli sorunları hakkındaki görüşlerimize yer verilerek en geniş birliktelik içerisinde çalışılacağının altının çizilmesi. Önümüzdeki dönemde de birliktelik içerisinde çalışılacağının teyidi.
Deklarasyonu kaleme alacak komitede İstanbul Büyükkent Şube Yönetim Kurulu’ndan 4 üye, BKBT başkanları, MBÇK başkanları ve Şube Yönetim Kurulu’nun öngöreceği Şube Danışma Kurulu’ndan 5 üyenin yer alması.
2-İstanbul Büyükkent Şube ve Oda çalışmalarına katkıda bulunan üyelerimizin İstanbul Büyükkent Şubesi tarafından desteklediğini genel anlamda belirten bir kararın yanı sıra somut olarak DOKU programı hakkında İstanbul Şubesi’nin görüşlerini içeren ve Aydın Ufuk Yücel’in Büyükkent Şube Yönetim Kurulu’na verdiği dilekçeye yanıt oluşturacak “değerlendirme” yazısının kaleme alınması, yazının İstanbul Büyükkent Şube Yönetim Kurulu’nda değerlendirilerek hakkında karar üretilmesi.
3-Bina komisyonunun yeniden aktif olarak devreye sokularak İstanbul Büyükkkent Şubesi’nin mülk edinme sorununun hızlandırılmış bir şekilde çözülmesi için karar üretilmesi.
Raşit Gökçeli (3034)
Kaydol:
Kayıt Yorumları (Atom)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder