Mimarlar Odası’nın Ellinci Yılında Değişim Dinamikleri

Mimarlar Odası’nın Ellinci Yılında Değişim Dinamikleri

TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi

23 – 24 -25 Aralık 2005

saat 14.00 – 17.00

Kızılay - Ankara

Öneri : (Raşit Gökçeli – 16.11.2005)


Mimarlar Odası’nın ellinci yılı ülkenin küreselleşme ve Avrupa Birliği adaylığı sürecinden kaynaklanan köklü bir değişim konjontürüne denk düşmektedir.

Bu değişim ülkeyi, toplumu, mesleğimizi derinden ilgilendirmektedir.

Elli yıllık bir toplumsal muhalefet geleneğine sahip, mesleki alanda sayısız başarıla imza atmış olan Mimarlar Odası, inşaat sektörünü, mesleği, mimarları doğrudan etkileyecek olan bu sürece etkin olarak müdahale etme görevi ile karşı karşıyadır.

Avrupa Birliği sürecindeki Türkiye’nin uymak durumunda kalacağı müktesebat, GATS (Hizmetler ve Tarifeler ile ilgili Genel Antlaşması’nın) getirdiği yükümlülükler, ve nihayet ülkemizin hukuki yapısının baştan ayağa yenilenmesi köklü bir değişim süreci geçirmekte olduğumuzun göstergeleridir.

"Büyükşehir Belediye Kanunu", "Belediye Kanunu" ve "Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu" ile hukukumuza giren Stratejik Plan, ülkemizin planlama iklimini değiştirecek kararlar getiriyor. Yakında yürürlüğe girecek "İl Özel İdaresi Kanunu" ile birlikte; nüfusu 50 000'in altında olan belediyeler dışında tam kamu kurumları stratejik plan yapmakla yükümlü. Uygulama başarılı olursa ülkemizde önemli dönüşümler yaşanacaktır. Kamu İhale Yasası, İmar Yasası, ve mesleğimizi doğrudan veya dolaylı olarak ilgilendiren daha bir çok temel yasa değişim arifesindedir.

İFK (İpotekli Finans Kurumu) ile uzun vadeli borçlanarak konut edinme sistemi, mali ve bankacılık sistemimize girmek üzeredir. Bunun anlamı gayrımenkul değerlerin menkul değerlere dönüştürülmesi sistematiğinin ve tekniğinin ülkemizde yerleştirilmesidir.

Söz konusu değişim yapı üretim süreçlerini ve bu süreç içerisinde yer alan nitelikli teknik işgücünün işlevlerini de dönüştürecektir. Şimdiden hazırlanan yasalar ve taslaklarda yapı denetimi, meslek sorumluluğu sigortası hukuk sistemimizde yerlerini almış ya da almak üzeredir.

Böylesi bir ortamda Meslek Kuruluşlarının işlevlerinde önemli değişikliklerin gündeme oturması kaçınılmazdır.

Nitekim Mimarlar Odasında da bu değişimi görebiliriz. İletişim ağları tüm kurumu ve üyeleri de kapsayacak biçimde geliştirilmiştir. Meslek Odalarının kurumsal niteliği batılı örneklerinde olduğu gibi gelişmekte, üyeleri de kapsayacak şekilde işlevselleşmektedir. On dört yıl önce oluşturulan Mesleki Bilimsel Çalışma Komiteleri (MBÇK), yeni kabul edilen yönetmelik ile Oda Yardımcı Organı statüsü kazanmaktadır. Ayrıca Sürekli Mesleki Gelişim Merkezi (SMGM) ile ilgili yönetmelik yürürlüğe girerek meslek mensuplarının sürekli eğitim görebilmeleri için gerekli ortam oluşturulma aşamasına girmiş bulunmaktadır.

Mimarlık mesleğinin nasıl uygulanacağı, eğitiminin nasıl verileceği, nitelikli bir emek olan mimarlığın inşaat sektörü içerisindeki yeri gündeme gelen bir dizi yasal transformasyon sonucunda baştan aşağı yeniden tartışılmaktadır.
Avrupa Parlamento ve Konseyi’nin mesleki kalifikasyonların tanınmasına dair 7 Eylül 2005 tarihli direktifi (2005/ 36 / EC) 1985 direktifi ile esaslı farklılıklar taşımamasına karşın, Türkiye mesleki eğitimde, meslek ile ilgili yasalarında yapısal bazı dönüşümleri bir an önce ve yeterince konunun sektör ile ilişkin reperküsyonlarını tartmadan uygulamaya zorlanmaktadır.

Konu Mimarlar Odası bünyesinde tüm örgütün katılımı ile henüz tartışılmamış değerlendirilmemiştir.

Oysa Mimarlar Odası örgütü zengin bir deneyime nitelikli bir “örgütsel kültüre” sahip kadrolardan oluşmaktadır.

Mimarlar Odası değişime ilişkin tüm vektörleri tartışabilecek, değerlendirebilecek bilgi ve deneyim birikimine maliktir.

Mimarlar Odası örgütü, sektör ile ilgili yapılanma tamamlanmadan, “Mimalık Yasası”, Planlama ve İmar Yasası”, ve sektörün yapılanmasını doğrudan iligilendiren, “Konut Finansmanı Yasası” tartışılmadan bu temel yasalar ile ilgili bağlantıları oluşturulmayan soyut bir “Mimarlık Meslek Yasası”nın oluşturulamayacağını bu çabaların muallakta kalacağını bilen “yetkin ve uzman” kadrolara sahiptir.

Mimarlar Odası Örgütü, Sürekli Mesleki Gelişim Yönetmeliği’ni Hayata geçirmiş, Mesleki Bilimsel Çalışma Komiteleri’ni 14 yıldır kurmuş, bunları 2004 kasım ayında yapılan Olağanüsü Genel Kurulu’nda “Yardımcı Organ” statüsüne kavuşturarak önümüzdeki dönemin çetin yapısal sorunlarını örgütlü ve bilimsel yaklaşımlarla aşmak yönünde gerekli hukuki ve altyapısal adımları atmıştır.

Mimarlar Odası’nda şu an için eksik olan tüm bu çabaların etkin ve koordineli bir biçimde yürütülmesidir.

Bu nedenle 50 yıllık tarihinde olduğu gibi örgütün tüm potansiyelini eksiksiz olarak kullanabilen, TMMOB ile, diğer meslek örgütleri ile, toplumun ileriye dönük üretici güçleri ile, sivil toplumun örgütlü kesimleri ile, biraraya gelerek güçbirliği oluşturarak halkın yararına bir mimarlık’ın koşullarını ülke genelinde geçerli kılmaktır.

Mimarlar Odası Örgütü önümüzdeki günlerde bu amaçla tarihinin en kritik kararlarını almak durumunda kalacaktır.
Bu nedenle 50. yılını bazı etkinliklerle kutlamakta olan TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi’nin “ Mimarlar Odası’nın Ellinci Yılında Değişim Dinamikleri” başlığı altında bir panel etkinliği düzenlemeyi kararlaştırmıştır.
Etkinliğin Programı:

Mimarlığın Ellinci Yılında Değişim Dinamikleri

Sunuş
ve
Gayrımenkule Dayalı Aletler MBÇK’sı
Kurulması için Öneri (?) : Raşit Gökçeli

Tarihsel gelişim : Yücel Gürsel

Bilimsel Örgütlenme
Ve
MBÇK Örneği İstanbul EKA / MBÇK Kubilay Önal Metin Karadağ

Mimarlık Yasası
Ve
Temel Yapı Politikaları : Aykut Ülkütekin


GATS AB Müktesebatı
ve Mimarlık : Şirin Gülce Eren